Küçük bir işletmeden topluluğun merkezi olmaya uzanan yolculuk

Visa’nın ortağı Yoco aracılığla dijital ödeme almak, Mokgadi Mabela’nın işi için bir dönüm noktası oldu. Şimdi, kendisi gibi olan diğer kişiler için fırsatlar yaratarak manevi borcunu ödüyor.

Hiç kimse iş kurmanın ve onu büyütmenin kolay olduğunu söyleyemez. Genç bir girişimci için ise bu süreç daha da zordur. Güney Afrika’da bir bal işletmesi olan, Native Nosi’nin kurucusu Mokgadi Mabela ile tanışın.

Mokgadi, “Başladığımda, diğer birçok girişimciyle aynı imkânlara sahip değildim.” diyor. “Siyahîyim. Kadınım. Ve arı yetiştiricisiyim. Bunlar yola çıktığımda önümde duran üç büyük engeldi.” Ama Mokgadi azimliydi.

Hedefi yalnızca kendisi için başarılı bir iş kurmak değil, aynı zamanda diğer akıllı ve girişimci Güney Afrikalı kadınların girişimcilik hayallerini gerçekleştirmelerine yardımcı olmaktı.

Siyahîyim. Kadınım. Ve arı yetiştiricisiyim.

— Native Nosi’nin kurucusu Mokgadi Mabela

Yolculuğu başlangıçta yavaştı ve kademeli olarak ilerliyordu. Mokgadi'nin babasının bölgedeki çiftliklerde arı kovanları vardı ve küçüklüğünden beri babasının yaptığı ve mutfaklarında şişelediği balı satıyordu. Müşterileri genelde arkadaşları ve komşularıydı. Mokgadi, kısa süre içerisinde babasının ürettiği baldan daha fazlasını satar duruma geldi ve kendi kovanlarına yatırım yaptı.

O ilk yıllarda, siparişleri e-posta yoluyla alıyor, bunları bir hesap çizelgesinde takip ediyor ve kargo aracılığıyla teslim ediyordu. Tüm işlerini kendi imkânlarıyla yürüttü ve müşterilerin bahsetmesi ile kademeli olarak büyüdü. Kısa süre sonra, bir arkadaşının yardımıyla web sitesi kurdu ve ürünlerini internette tanıtma imkânına sahip oldu. İşleri yolundaydı ancak kısıtlıydı. Native Nosi’ye yalnızca nakit ve banka havalesiyle ödeme yapılabiliyordu.

“Yalnızca nakit ödeme aldığımız için sattığımız ürün miktarı bakımından limitimizi doldurmuştuk. Yalnızca nakit ödeme alan bir işletmeyseniz, gerçek bir işletme sayılmazsınız bile.”

Native Nosi’nin büyümesi ve yerel ekonominin önemli bir parçası olarak tanınması için Mokgadi, kredi ve banka kartları gibi yeni ödeme çözümlerini kullanması gerektiğini biliyordu.

“Ödeme işleminize kredi ve banka kartı seçeneği eklemek oldukça basit görünüyor. Ancak yerel bankalar, küçük işletmelere bu hizmeti sağlamadan önce yüksek geliri kanıtı isterler. Kredi kartıyla ödeme kabul etmem için istenen gelir eşiğine ulaşamadım, bu yüzden sıkışıp kalmıştım.”

Neyse ki Mokgadi’nin bu sıkışmışlığı çok da uzun sürmedi. Özellikle küçük işletmelere yardımcı olmak üzere kurulmuş bir Güney Afrika fintech şirketi olan Visa’nın ortağı Yoco sayesinde bir çözüm yolu buldu. Mokgadi’nin, kredi ve banka kartlarıyla internetten ödeme almasıyla sadece birkaç gün içerisinde Native Nosi hareketlenmeye başladı.

Hayal kurma fırsatını genç Güney Afrikalılara borçluyuz.

— Native Nosi’nin kurucusu Mokgadi Mabela

Şimdilerde işletmesi vızır vızır işleyen Mokgadi’nin düşünceleri, kendisi gibi olan diğer kişileri desteklemeye yöneldi. Diğer kadınların kariyer hedeflerini desteklemek için deneyimlerinden nasıl yararlanabilirdi? Uzun süre boyunca, müşterilerin özenle hazırladığı ürünleri görebileceği, tadabileceği ve hatta hissedebileceği bir yerin hayalini kurmuştu. Balın daha büyük bir topluluğun merkezinde yer aldığı bir yer. Aynı zamanda diğer Afrikalı kadın girişimcilere destek verebileceği bir yer.

2020 yılının Temmuz ayında, pandeminin ve ekonomik belirsizliğin tam ortasında Mokgadi, Pretoria’da bir Native Nosi perakende mağazası açtı. “Vizyonumda başkalarından daha fazla bal satmak yer almıyor. Başkalarına borçlu olduğumu hissettiğim vizyonumda, benim gibi olan diğer kişilere, müşterilere ulaşmaları için bir platform sağlamak var. Karşılaşmış olduğum engelleri onların yolundan kaldırmak var.”

İşlenmemiş Native Nosi balının yanındaki raflarda, hepsi de işini yeni kurmuş, kendisi gibi Güney Afrikalı kadın girişimciler tarafından üretilmiş, tamamen doğal cilt bakım ürünleri, saf ve lezzetli marula fıstığı yağı, çaylar, tozlar ve çikolatalar yer alıyor. . “Ben yalnızca bir işim olmasını istemiyorum. İş imkânları yaratmak istiyorum. Güney Afrika’daki genç ve siyahî mükemmeliyetini desteklemek istiyorum. Hayal kurma imkânını genç Güney Afrikalılara borçluyuz” diyor. “Evet, ben bal satıyorum. Ancak amacım bundan daha fazlası.”